سوهان نجاری یکی از ابزارهای پر کاربرد در این حرفه است. سوهان برای نرم کردن، صاف و یکدست کردن و تیز کردن قطعات مورد استفاده قرار میگیرد. سوهان از یک دسته که میتواند هم چوبی و یا پلاستیکی باشد و همین طور یک بدنه تشکیل شده است و آجهایی روی سوهان نجاری قرار دارد. در نجاری به سوهان چوب ساب هم گفته میشود.
سوهان تنها برای کار با چوب نیست بلکه برای فلزات هم کاربر دارد؛ البته برای فلز از فولاد با سطح مقطعی به اشکال دایره، مثلث و مستطیل تولید میشود و ساختاری کمی متفاوت از سوهان برای چوب دارد.. سوهان برای کارهای نجاری ریز و ظریف هم به کار میرود و تفاوت آن با سوها معمولی در آج آن است، سوهان هر چه آج ریزتری داشته باشد، کارهایی که با آن میتوان انجام داد ظریفتر است. در این مقاله در وب سایت فنی شو نگاهی به انواع سوهان نجاری و مشخصات آنها میاندازیم پس با ما همراه شوید.
مدلهای سوهان نجاری
امروزه سوهان نجاری با توجه به اهمیت و کارایی آن در ابعاد و اندازههای مختلف و با آجهای گوناگون ساخته میشود. اندازه آج سوهان زبری و نرمی آن را مشخص میکند. سوهانهایی که دقیق هستند، سوهان نرم هستند و آجشان هم مسلما ریزتر است؛ در واقع این مدل سوهان واحد آج آنها سانتی متر بیشتری دارد. از طرفی سوهانی دندانه بزرگتری دارد، سوهان زبر میباشد، این مدل سوهان ظرافت سوهان نرم را ندارد. همچنین برای سوهانها علاوه بر اندازه، الگوی شکل هم مهم میباشد. این الگوها سرعت و شتاب کار را کم و زیاد میکند. در ادامه به بررسی انواع و مدلهای سوهان میپردازیم:
سوهان تک و دو آج
در مدل سوهان تک آج، دندانههای آج موازی هم قرار دارند و برای سایش قطعات هم نرم و هم زبر مورد استفاده قرار میگیرد. از طرفی سوهان دو آج شکل آن به این مدل است که دو ردیف دندانه عمود بر هم هستند که طرحی لوزی شکل را به وجود میآورند و این مدل آج سبب شده تا سرعت سوهان زدن خیلی بیشتر از سوهان تک آج باشد. از این مدل سوهان برای کارکرد با سطوح سخت استفاده میکنند؛ چرا که در سطوح نرم دندانهها را میکند.
سوهان آج منحنی
همان طور که نامش مشخص است سوهان آج منحنی به شکل منحنی است و ردیفهای آن بر خلاف تک آج و دو آج منحنی نیستند و خمیده میباشند و برای هموار کردن و صاف و یکدست کردن سطوح به کار میروند.
سوهان الماسه
سوهان الماسه یکی از انواع دیگری از سوهان نجاری است که هم در اشکال مربع و نیم دایره ساخته میشود. تفاوتی که این مدل سوهان دارد این است که سطح آن به جای دندانه فولادی از تنگستن کاربید ساخته شده و برای استفاده و سایش روی فولاد محکم یا هر سطحی که سفت و سخت است مثل سرامیک و شیشه کارایی دارد.
سوهان چوب بری
سوهان چوب برای دندانه خطی شکل ندارد و هر دندانه آن مستقل از دیگری است و اندازه آن بزرگتر از یک سوهان معمولی میباشد؛ چرا که برای سایش سطوح نرم اعم از پلاستیک و چوب مناسب هستند و در زمان استفاده بیش از حد کنده خواهند شد.
سوهان تخت
بعضی از وسایل در نجاری خیلی رایج هستند و در هر کارگاهی پیدا میشوند که سوهان تخت یکی از آنهاست. سوهان تخت یکی از پرکاربردترین و معمولیترین مدل سوهان است که تنها سطوح بالا و پایین آن آج دارد و لبههای بدون آج میباشند. این مدل سوهان برای سطوح صاف مورد استفاده قرار میگیرد.
سوهان مثلثی و مربعی
سوهان مثلثی برای سایش و سوهان کاری کنج و گوشهها و هر قطعهای که کنج تیزی دارد مورد استفاده قرار میگیرد؛ البته بعضی از این مدل سوهانها برای تیز کردن تیغه اره هم کارایی دارد. از طرفی سوهان مربعی شبیه به سوهان مثلثی است با این تفاوت که برای فرو رفتن به حفره و فضاهای تنگ کارایی دارد.
سوهان گرد
سوهان گرد شکل استوانهای دارد و عمکلردی متفاوت از مدلهای دیگر سوهان دارد. این سوهان برای قطعاتی با سطوح مدور و همین طور داخل برشها و حفرههای دایرهای شکل مورد استفاده قرار میگیرد. ضمنا این سوهان برای سوراخهایی که پس از دریل زدن ایجاد میشوند هم به کار میرود.
سوهان سر خم
سوهان سرخم شکل ظاهری متفاوتی نسبت به سایرین دارد، این مدل سوهان دسته صافی ندارد و در یک راستا با دیگر اجزاها نیست. همین ویژگی سوهان سرخم سبب شده تا بتوان فضاهای باریک و خیلی بلند را به راحتی سوهان زد.
سوهان مویی
در کارهای نجاری، برای ساخت قطعات ظریف نمیتوان از سوهانهایی با دندانه معمولی استفاده کرد. سوهان مویی خیلی نازک و ظریفتر است سوهانهای دیگر است در اشکال مربعی، مثلثی و … ساخته میشود و برای ظریف کاری مورد استفاده قرار میگیرد.
سوهان ژاپنی
این مدل سوهان تیغه خمیدهای دارد و برای سطوح خاص کاربرد دارد. سوهان ژاپنی بیشتر برای سطوح منحنی مثل کاسه درونی گیتار مورد استفاده قرار میگیرد و برای سطوح صاف کارایی آن چنانی ندارد.
نقد و بررسیها