تا به حال فکر کرده‌اید که زندگی ما بدون آسانسور چه شکلی خواهد بود؟ در آن صورت قطعا ساختمان‌های چند طبقه ساخته نخواهند شد و هیچ وقت از ارتفاع بالا شهر را نخواهیم دید. شاید برایتان جالب باشد که انواع مدل اسانسور وجود دارد که با کاربری متفاوتشان زندگی را برای ما آسان کرده‌اند و علاوه بر انسان‌ها، وسایل را هم به طبقات بالاتر می‌برند. در این مقاله می‌خواهیم انواع آن‌ها را به شما معرفی کنیم و اطلاعات خوبی در این باره ارائه دهیم.
تاریخچه آسانسور در ایران و جهان
قبل از اینکه نام انواع آسانسور را به شما بگوییم، بد نیست تا کمی درباره تاریخچه این وسیله کاربردی آشنا شوید. آسانسور در ابتدا وسیله‌ای متشکل از یک کابین بود که به وسیله طناب توسط انسان و یا حیوان کشیده می‌شد. این ابزار که حدود ۲۳۶ سال پیش از میلاد مسیح توسط ارشمیدس ساخته شد کاربری ابتدایی داشت، ولی بعدها از آن در کاخ‌ها هم استفاده شد.
اولین آسانسور مخصوص مسافر در سال ۱۷۴۳ به دستور لویی شانزدهم ساخته شد و بعدها در انقلاب صنعتی شکل آن هم پیشرفته‌تر شد. اگر کنجکاوید که بدانید این وسیله چگونه وارد ایران شد، خوب است بدانید که اولین بار ناصرالدین شاه در سفر به فرنگ آن را دید و شگفت‌زده شد. او پس از بازگشت به ایران، دستور داد تا در کاخ گلستان آسانسور ایجاد شود و اینگونه بود که اولین آسانسور در ایران متولد شد!
آسانسور کششی؛ معروف‌ترین نوع آسانسور
از انواع مختلف اسانسور می‌توان آسانسور کششی را نام برد که بر یک سر آن سیم بکسل و کابین و در سر دیگر آن وزنه و سیم بکسل قرار دارد. در این نوع از آسانسور از موتور برای بالا و پایین بردن کابین استفاده می‌شود و کادر وزنه نیز نقش کاهش فشار بر موتور را دارد. در آسانسورهای کششی وزن کابین همواره در حال تغییر است و اگر کادر وزنه هم وزن ظرفیت کابین باشد، برای بالا و پایین رفتن آن فشار زیادی متحمل می‌شود. به همین خاطر همیشه وزن وزنه نصف کابین در نظر گرفته می‌شود.
در آسانسورهای کششی کادر وزنه در اطراف و داخل چاه آسانسور قرار گرفته می‌شود و موتور و فلکه آن در موتورخانه جای می‌گیرند. البته نوعی دیگر از آسانسور کششی هم وجود دارد که نیازی به موتورخانه ندارد. لازم به یادآوری است که نصب این گونه از آسانسورها معمولا در مراحل پایانی ساخت ساختمان انجام می‌شود و نیاز است تا فضایی به عنوان موتورخانه برای آن در نظر گرفته شود. در نهایت پس از گذشت یک ماه از شروع نصب آن، آماده راه‌اندازی می‌شود.
آسانسورهای هیدرولیکی؛ آسانسوری از قدیم تا به امروز
از دیگر انواع اسانسور ساختمان می‌توان آسانسورهای هیدرولیکی را نام برد. این گونه از آسانسورها در گذشته بر اساس قانون پاسکال کار می‌کردند (با فشار آوردن به یک سمت، بخش دیگر دستگاه بالا و پایین می‌شد) ولی امروزه از موتور الکتریکی پمپ فشار و جک هیدرولیک استفاده می‌شود که در زیر کابین قرار می‌گیرند. در آسانسورهای هیدرولیکی تمام بار کابین توسط سیستم جک جا به جا می‌شود که باعث شده تا موتوری قوی برای آن در نظر گرفته شود.
در حرکت رو به پایین شیر پاوریونیت باز می‌شود، ولی برای بالا رفتن نیاز است تا موتور کار کند. آسانسور هیدرولیکی به خاطر داشتن جک هیدرولیک در ساختمان‌های بیش از ۵ طبقه به کار برده نمی‌شود و به دلیل داشتن حرکت نرم، استهلاک کمی دارد و دیرتر خراب می‌شود. از دیگر مزایای آن می‌توان به عدم نیاز به موتورخانه و امنیت بالا اشاره کرد.
آسانسورهای مغناطیسی؛ ایمن‌ترین آسانسور
از دیگر انواع اسانسور ساختمانی می‌توان مدل مغناطیسی را نام برد که در چاهک آن به جای ریل از دیواره آهن‌ربای مغناطیسی استفاده می‌شود. در کف آسانسور هم یک آهنربا مخالف قرار داده می‌شود که در نهایت با اتصال برق نیروی رانش، موجب بالا رفتن آسانسور می‌شود. آسانسورهای مغناطیسی کابل و موتور ندارند و همزمان چندین کابین می‌توانند در یک چاه قرار بگیرند. این نوع از آسانسورها امنیت بسیار بالایی دارند، ولی قیمت زیاد آن‌ها نیز باعث شده تا بعضی افراد قید خرید آن را بزنند.
آسانسور پنوماتیک؛ آسانسوری ساده با ظرفیت پایین
یکی دیگر از انواع آسانسور های ساختمان پنوماتیک نامیده می‌شود که معمولا در فضایی به ساحت یک متر مکعب جا می‌گیرند و در خانه‌های دوبلکس استفاده می‌شوند. این مدل از آسانسورها از برق تک فاز استفاده می‌کنند و برای احداث آن نیازی به موتورخانه و یا چاه نیست. از آسانسورهای پنوماتیک برای جا به جایی‌های محدود استفاده می‌شود و ظرفیت زیادی ندارند.
آسانسور پیچی؛ از ایمن‌ترین آسانسورها
همانگونه که از نامش پیداست، پیچ، مهره و تسمه از جمله وسایل به کار رفته در آسانسور پیچی است که آن را به یکی از انواع آسانسور ساختمان تبدیل کرده است. این گونه از آسانسور که معمولا در ساختمان‌های حداقل ۴ طبقه کاربرد دارد، با برق ۳ فاز و تک فاز کار می‌کند. ایمنی بالای آن باعث شده تا کمترین سقوط را داشته باشد و در صورت پاره شدن تسمه، آسانسور از کار می‌ایستد. آسانسور پیچی به عنوان یکی از انواع آسانسور بدون موتورخانه شناخته می‌شود، چرا که موتور آن بر روی بدنه سوار می‌شود.
انواع آسانسور بر اساس کاربری ساختمان
- آسانسورهای بیمارستانی
- آسانسورهای صنعتی
- آسانسورهای کشاورزی
- آسانسورهای مسکونی
نکات مهم برای انواع آسانسور
چند نکته که برای نگهداری آسانسور باید مد نظر داشته باشید:
- علاوه بر اینکه انواع سرویس و نگهداری آسانسور توسط متخصصان آن انجام می‌شود، لازم است تا هرروز آن را وارسی کنید.
- عملکرد آن را ثبت کنید. یعنی اینکه صداهای نامعمول، میزان استفاده، مشکلات فنی و غیره را چک نمایید.
- به هیچ وجه برای نظافت از شوینده‌های صنعتی استفاده نکنید.
- دمای اتاق آسانسور همیشه باید بین ۱۵ الی ۳۲ درجه باشد.
- رنگ باعث آسیب دیدن سنسور درب‌ها می‌شود، لذا از رنگ‌آمیزی آن‌ها جلوگیری کنید.
- تهیه بیمه آسانسور یکی از ایمن‌ترین راه‌ها برای حفظ جان افراد است، پس تهیه آن را به تعویق نیندازید.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم تا انواع سیستم آسانسور را به شما معرفی کنیم تا در هنگام خرید اطلاعات کافی داشته باشید. در نظر داشته باشید که قیمت آسانسورها بر اساس کارکرد موتور، ظرفیت کابین، کیفیت ساخت و غیره متفاوت است و تنوع زیادی دارد. اما آنچه که باید در نظر بگیرید کارایی مفید و ضریب امنیت آسانسور است که باعث می‌شود تا با آسودگی خاطر از آن استفاده نمایید.
نقد و بررسی‌ها