نیروگاه های برق آبی برای تامین انرژی از نیروی حاصل جاذبه زمین و نیروی خورشید مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ چرا که برق هر روزه از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود؛ از این رو جوامع سی بر این دارند تا برق را با کمترین هزینه تامین کنند. آب که بر اساس گرمای محیط بخار شده و به اتمسفر می‌رود و پس از آن به صورت برف و باران به زمین بر می‌گردد. آب روی ارتفاعات بارش کرده و پس از آن به صورت نهرهای کوچیک و بزرگ جاری شده و پس از آن با استفاده از انرژی پتانسیل گرانشی به انرژی جنبشی تبدیل می‌گردد. در این مقاله در وب سایت فنی شو نگاهی می‌اندازیم به نیروگاه برق آبی و کارکرد آن.
نگاهی به نیروگاه‌های برق آبی
در این نیروگاه‌ها، آب وجود دارد که می‌تواند ناشی از ایجاد سد و تجمع حاصل از بارش باران پشت آن باشد. این مقدار آب می‌تواند با توجه به انرژی برق در روز تغییر کند. به عنوان مثال زمانی که یک برنامه تلویزیونی تمام می‌شود نیاز به برق کم و زیاد می‌شود همچنین با توجه به فصول و هفته‌ها هم فرق می‌کند. ضمنا در روزهای تعطیل و روزهای کاری هم نیاز به برق متفاوت است.
نگهداری از نیروگاه های برق آبی
نیروگاه های آبی معمولا طول عمر بسیار زیادی دارد و نگهداری از آن‌ها به نسبت با نیروگاه‌های حرارتی کم خرج می‌باشد. شروع و پایان فرآیند نیروگاه‌های برق آبی بسیار پر سرعت است؛ از این رو میزان هزینه‌ای که برای تولید برق به آن نیاز دارند کم می‌باشد. ضمنا خاموشی ناشی از نیروگاه‌های آبی کم بوده از این رو سیلی که در پشت سد در نظر گرفته شده، کارایی زیادی دارد و کمتر به هدر می‌رود.
تجهیزات نیروگاه برق آبی
نیروگاه برق آبی از قطعات و تجهیزات گوناگونی تشکیل شده است که کارکرد آن‌ها در کنار همدیگر باعث تولید نیروی برق می‌شود که در ادامه عبارتند از:
- مشخصات شیرهای ورودی
- دریچه انسداد لوله مکش
- جرثقیل
- توربین
- مکش
- سیستم گاورنر
- ژنراتور
- یکسو کننده
- تجهیزات میدان
- شینه‌های حفاظ دار
- کلیدها
- تجهیزات برقگیر
- ترانس
- سیستم کنترل نیروگاه
- سیستم جریان مستقیم یا dc
- تغذیه غیر قابل قطع
- سیستم جریان ac
- ترانسفورماتور اصلی
انتخاب مکان مناسب برای نیروگاه برق آبی
برای این که بتوان نیروگاه برق آبی به خوبی کار کند و از آن نیروی زیادی به دست آورند باید مکانی که برای آن انتخاب می‌شود مناسب باشد که برای این کار بهتر است یک سری نکات را در هنگام تعیین محل در نظر گرفت. برای نیروگاه برق آبی، آب باید به میزان لازم در دسترس باشد و همین طور بتوان آن را ذخیره کرد. ضمنا مسافتی که از محل تولید نیرو تا برق کم باشد و در روند زندگی ساکنان حوالی آن منطقه کمترین تاثیر را دارد.
نیروگاه برق آبی و سایر روش‌ها
امروزه علاوه بر نیروگاه برق آبی یک سری روش‌های دیگر هم برای تولید برق وجود دارد. نیروگاه برق آبی بدون این که سوختی را بسوزاند و آلودگی تولید کند برق را با ایجاد انرژی الکتریکی ایجاد می‌کند. سوخت‌های فسیلی مثل دی اکسید گوگرد و …. هر چند ویژگی‌هایی دارند اما معایبی هم دارند و سوخت آن‌ها می‌تواند خطرات غیر مستقیمی برای بشر داشته باشد. نیروگاه برق آبی نسبت به نیروگاه هسته‌ای هم برتری‌هایی دارد به عنوان مثال این نیروگاه زباله هسته‌ای ندارد و همین طور نشت مواد هسته‌ای هم ندارد؛ از این رو آلودگی خطرسازی هم برای آن نمی‌توان در نظر گرفت. از طرفی مولدهای بادی هم روشی برای تولید برق هستند که نیروگاه برق آبی در مقایسه با آن هم مزایایی دارد.
اقتصاد و نیروگاه‌های برق آبی
همان طور که می‌دانید نیروگاه‌های آبی نیازی به سوخت ندارند؛ از این رو هزینه‌های مرتبط با تامین سوخت وجود ندارد و همین امر در هزینه‌های مصرفی تا حد زیادی صرفه جویی می‌کند. به عبارتی دیگر انرژی‌هایی که در نیروگاه‌های آبی تولید می‌شود از هزینه و تغییر قیمت و نوسانات مثل نفت و گاز طبیعی و … به دور است. ضمنا نیروگاه آبی طول عمر بالایی دارند از این رو استفاده و هزینه ایجاد آن در دراز مدت سود زیادی دارد.
نیروگاه آبی و گازهای گلخانه‌ای
گاز گلخانه‌ای به گازهایی مثل کربن دی اکسید، متان، دی نیروژن مونوکسید و اوزون گفته می‌شود که در اثر فعالیت‌های بشری ایجاد می‌شود و معایبی به همراه دارد. نیروگاه‌های برق آبی از آن جایی که سوختی در آن استفاده نمی‌شود، کربن دی اکسید هم در نیروگاه‌ها تولید نمی‌شود؛ از این رو گازهای گلخانه‌ای ناشی از تولید کربن دی اکسید پایین است. اما در مقابل گاز گلخانه‌ای، نیروگاه آبی از آن جایی که وابسته به احداث سد است؛ تغییرات زیادی در اکوسیستم به وجود می‌آورد که می‌تواند با مشکلاتی همراه شود.
نیروگاه‌های برق آبی جلوگیری از سیل
یکی دیگر از مزایایی نیروگاه برق آبی، جلوگیری از بروز سیل و سیلاب‌های فصلی است؛ چرا که نیروگاه برق آبی نیاز به سد دارد و زمانی که سد گذاشته می‌شود دیگر آب به حال خود جریان پیدا نمی‌نکند تا تجمع کرده و سیل را بروز دهد.
نقد و بررسی‌ها